Vitamine C is een essentiële voedingsstof voor je hele lichaam en betrokken bij alles met betrekking tot immuunafweer tot aan stressrespons. Je vindt de vitamine in voedingsmiddelen als citrusvruchten, zwarte bessen, broccoli en aardappels. Vitamine C staat erom bekend de cellen te beschermen en gezond te houden, botten en bloedvaten te ondersteunen en bij te dragen aan de wondgenezing. Een krachtige antioxidant ook: vitamine C beschermt het lichaam tegen schade door vrije radicalen en ondersteunt de aanmaak van collageen*. De vitamine is in een hoge concentratie aanwezig in de opperhuid, helpt de huid te verhelderen en huidveroudering tegen te gaan. Aangezien ons lichaam vitamine C niet kan opslaan, is regelmatige inname belangrijk om tekorten te voorkomen.
‘Horrorverhalen over zeelieden met scheurbuik’
Zouden we ingrediënten rangschikken van meest tot minst besproken, prijkte vitamine C met stip bovenaan de lijst. En gezien het trackrecord van de vitamine is dat ook niet zo gek. Vitamine C ondersteunt namelijk vele belangrijke processen in het lichaam en speelt een essentiële rol bij vele zaken, van processen rond immuunafweer tot het tegengaan van pigmentatie. Wisten horrorverhalen over zeelieden met scheurbuik je als kind misschien over te halen je sinaasappel op te eten, nu is vitamine C vooral populair vanwege de geweldige voordelen voor de huid. En dan in het bijzonder de gezonde, stralende gloed die de vitamine op de huid kan toveren. Dat blijkt al voldoende om geregeld in de spotlights te staan, maar bij Advanced Nutrition Programme weten we dat de impact van vitamine C nog veel verder reikt en dat deze krachtige voedingsstof van groot belang is voor de algehele gezondheid van de huid. We duiken dit keer daarom dieper in de wetenschap achter deze vitamine en leggen uit wat vitamine C je huid nu exact oplevert – van de krachtige antioxidantenwerking tot aan de geweldige verhelderende eigenschappen.
Wat is vitamine C?
Vitamine C is een van de belangrijkste voedingsstoffen in het lichaam en te vinden in voedingsmiddelen als sinaasappels en citroenen, maar ook in spruitjes. De vitamine levert een essentiële bijdrage aan tal van biologische processen. Wat de huid betreft staat de vitamine vooral bekend om de verhelderende en beschermende eigenschappen. Vitamine C heeft een ongekende reputatie en wordt soms zelfs geprezen als een wondermiddel voor allerhande kwalen, van hart- en vaatziekten tot geheugenverlies. Voor de meeste van deze grootse claims is echter onvoldoende bewijs en een boost in vitamine C zal je geen superkrachten geven. Dat neemt echter niet weg dat het ontzettend belangrijk is er voldoende van binnen te krijgen, aangezien de vitamine in het lichaam een cruciale rol speelt, van de stressrespons tot een optimale werking van hart- en vaatstelsel. Een ernstig vitamine C-tekort – of scheurbuik – wordt gekenmerkt door een gevarieerd palet aan symptomen, zoals vermoeidheid, blauwe plekken en gewrichtspijn. Verder is er steeds meer bewijs dat vitamine C in verband brengt met zaken als de aanmaak van collageen tot aan cognitie. Onze kennis over het belang ervan voor ons lichaam breidt zich continu verder uit.
Waarom is vitamine C goed voor de huid?
Naast de algehele gezondheidsvoordelen is vitamine C ook van niet te onderschatten waarde voor de gezondheid van onze huid. Dankzij de verhelderende eigenschappen en de bijdrage die de vitamine levert aan het tegengaan van veroudering, is vitamine C uitgegroeid tot een ongekend populair ingrediënt in de hedendaagse skincare. Vitamine C bevindt zich in de intercellulaire matrix van de huid (de materie die de ruimte tussen de cellen opvult) en helpt daar op diverse manieren de huid gezond te houden. Normaalgesproken beschikt de opperhuid (de bovenste huidlaag) over een hoge concentratie vitamine C, maar onder invloed van factoren als uv-straling, vervuiling en stress kan deze voorraad snel slinken. Omdat vitamine C betrokken is bij tal van processen, kan onvoldoende vitamine C in de huid nadelige gevolgen hebben.
Een ultieme antioxidant?
Antioxidanten bieden bescherming tegen schadelijke leefstijl- en omgevingsfactoren, zoals vervuiling, uv-straling, stress en roken. Vitamine C is een krachtige antioxidant en die eigenschap ligt ten grondslag aan veel van de voordelen die vitamine C de huid biedt, zoals de bijdrage aan uv-bescherming, wondgenezing en het tegengaan van veroudering. En dit werkt als volgt: antioxidanten beschermen de huid tegen zogenaamde vrije radicalen. Dit zijn zeer reactieve moleculen die het lichaam aanmaakt in reactie op leefstijl- en omgevingsfactoren en die de huid kunnen beschadigen door een chemische reactie te veroorzaken: oxidatie. Denk bijvoorbeeld aan roestend metaal of hoe een appel bruin kleurt: dat is oxidatie in actie. Zoals de naam al zegt, gaan antioxidanten oxidatie tegen. Ze voorkomen dat vrije radicalen de cellen kunnen beschadigen en behoeden ons zo voor gezondheidsproblemen: van huidveroudering tot aan uiteenlopende aandoeningen.
Goed voor je gloed
Wie 'stralende gloed' zegt, zegt vitamine C. Bij een oneffen of vermoeide huid mag deze vitamine eigenlijk niet aan je routine ontbreken. Het verhelderende effect is te danken aan de wisselwerking tussen vitamine C en onze huidcellen en de rol die de vitamine speelt in het pigmentatieproces. Het pigment dat onze huid en haren hun natuurlijke kleur geeft, heet melanine. Melanine wordt geproduceerd door een bepaald type huidcellen, melanocyten, wanneer de huid wordt blootgesteld aan de zon. Zo helpt het pigment de huid gedeeltelijk te beschermen tegen schadelijke uv-stralen. Een natuurlijk tintje of een explosie van zomersproeten zijn beide tekenen van deze beschermende reactie van de huid.
Raken melanocyten beschadigd (in veel gevallen door een overmatige blootstelling aan uv) kunnen ze een overmaat aan melanine gaan produceren, met pigmentatie en een doffe teint tot gevolg. Vitamine C kan overmatige pigmentatie helpen tegengaan door het onderdrukken van tyrosinase, een enzym dat nodig is voor de aanmaak van melanine. Doordat vitamine C de werking van tyrosinase blokkeert, wordt de pigmentproductie gereguleerd. Uit onderzoek blijkt dat het innemen van vitamine C-supplementen een aanzienlijke impact heeft op teint en pigmentatie. Bij een studie uit 2016 stelden onderzoekers bij deelnemers die negentig dagen lang een supplement op basis van gefermenteerde papaja innamen aanzienlijke verbeteringen vast in teint en helderheid.
De kameraad van collageen
Fijne lijntjes en rimpels zijn een klassiek kenmerk van huidveroudering en een van de oorzaken die hieraan ten grondslag kunnen liggen is een afname van collageen in de huid of een beschadigde collageenstructuur. Collageen verleent de huid stevigheid en structuur, dus als de hoeveelheid afneemt of elementen ervan beschadigd raken, zien we dat terug in de textuur en elasticiteit van de huid. Net als bij vele andere stoffen in de huid (zoals hyaluronzuur en ceramiden) neemt ook de aanmaak van collageen af naarmate we ouder worden. De daling zet in vanaf halverwege de twintig. Als ingrediënt kan vitamine C een optimale aanmaak van collageen* in de huid helpen ondersteunen en behouden, en zo bijdragen aan het behoud van de elasticiteit en structuur van de huid. De vitamine is een essentiële cofactor bij de aanmaak van collageen, wat betekent dat het proces enkel kan plaatsvinden als de vitamine in het lichaam aanwezig is. Bij een studie uit 2015 werd vastgesteld dat vitamine C zeer effectief was in het verjongen van de huid, wat men voornamelijk toeschreef aan de collageen-ondersteunende eigenschappen.
Een weerstandgigant?
Naast alle voordelen voor de huid staat vitamine C ook bekend om de ondersteunende voordelen voor ons immuunsysteem. Die reputatie is zelfs van zo'n kaliber dat toen de pandemie in maart 2020 voor het eerst toesloeg de verkoop van vitamine C-supplementen met wel 110% omhoog schoot. En die reputatie berust op meer dan enkel het aloude advies extra sinaasappels (rijk aan vitamine C) te eten om een verkoudheid in de kiem te smoren. Er is ook uitgebreid onderzoek dat de voordelen van vitamine C voor het immuunsysteem bevestigt. Onderzoekers droegen al tal van manieren aan waarop vitamine C door het immuunsysteem zou worden ingezet. Bijvoorbeeld: antioxidantenbescherming, ondersteuning van de epitheliale barrière (die beschermt tegen fysieke schade en infectie), het doden van ongewenste microben, het tegengaan van weefselschade, en zelfs het bevorderen van de differentiatie en proliferatie van T-cellen en B-cellen – de cellen die het lichaam aanmaakt om zich te verdedigen tegen infecties en ziektes. Recent onderzoek verkende eveneens al de rol van vitamine C in het reguleren van ontstekingen. Uit verschillende studies is gebleken dat bij mensen met aan ontsteking gerelateerde huidcondities vaak ook sprake is van een lager vitamine C-gehalte in het lichaam. Bij een test onder patiënten met atopische dermatitis (eczeem) werd vastgesteld dat het vitamine C-gehalte bij de deelnemers lager lag dan de helft van de norm, en dat hoe minder vitamine C er in het lichaam aanwezig was, hoe ernstiger het eczeem was. Wat het exacte verband is moet nog nader worden onderzocht, maar vaststaat dat vitamine C een indrukwekkend multitaskend molecuul is.
Eet mij
Er zijn verschillende vormen van vitamine C, met ascorbinezuur, natriumascorbylsulfaat of ascorbylpalmitaat. Wat de huid betreft is topische toepassing zeker bevorderlijk, maar ook orale vitamine C kan geweldige resultaten opleveren. Dat blijkt uit tal van studies waarbij veranderingen in de huid werden vastgesteld na inname van vitamine C-supplementen. En ook de positieve uitwerking op de aanmaak van collageen, antioxidantenbescherming, genezing, pigmentatie en hydratatie van de huid werd al aangetoond bij verschillende wetenschappelijke studies naar vitamine C-supplementen. Maar niet alleen de huid heeft er baat bij, vitamine C speelt een essentiële rol in tal van processen in het lichaam. Daarom kon het wel eens een van de belangrijkste voedingsstoffen zijn om als supplement aan je voedingspatroon toe te voegen. Bij de uitgifte van vitamine C in het lichaam komt de huid als laatste aan bod, aangezien vitale organen en processen voorrang krijgen. Als je dus wilt dat ook je huid kan profiteren van alle voordelen van vitamine C, is het belangrijk ervoor te zorgen dat je lichaam over voldoende voorraad beschikt en daar kan een vitamine C-supplement bij helpen.
Corine Braeckeveldt
Skin Academy Manager bij Environ / Hélène V
Meer blogs lezen van Corine? Klik dan hier!