Een mooi kleurtje van de zon, dat willen we wel, maar niet de schade aan de huid, zoals versnelde veroudering en ook niet de verhoogde kans op huidkanker. Wel de lusten, niet de lasten, hoe doe je dat? De meest voor hand liggende tips zijn bekend: niet in de felle zon komen, een kleurtje rustig opbouwen, niet te lang zonnen en om de twee uur een goed beschermingsmiddel smeren.
Minder bekend is dat bepaalde voedingsmiddelen geweldig in je voordeel kunnen werken. Vooral lypoceen, uit tomaten, is een geweldige ‘body guard.’ Dat zit vooral zongedroogde tomaten en tomatenpuree. Een kwart kopje pastasaus per dag zorgt er al voor dat je minder snel verbrand door de zon.
De zon helemaal mijden of alleen smeren zijn geen ideale oplossingen. Zon heb je nodig voor de aanmaak van vitamine D. Voor de aanmaak van vitamine D heb je zonkracht 3 nodig. Vitamine D is onmisbaar voor een goede gezondheid. Beschermingsmiddelen kunnen zo goed hun werk doen dat aanmaak van vitamine D erdoor stagneert.
Bij zonkracht 3 kan echter blootstelling van 35 minuten al tot roodheid leiden. Bij zonkracht 5 heb je na circa 20 minuten een verhoogde kans op roodheid en bij zonkracht 7 ben je na een kwartier al de pineut. Zelden komt de zonkracht in Nederland boven de 7 uit, dit gebeurt gemiddeld slechts 4 dagen per jaar. Vanaf maart begint de zonkracht in Nederland te stijgen. In de winter kan de zonkracht rond de 0.5 liggen. Dan zijn vitamine D-supplementen een aanrader. (Ook als je nauwelijks buiten komt of gesluierd door het leven gaat zijn vitamine D supplementen een must voor je gezondheid).
Zonnekracht per dag
Tip: bekijk de zonkracht per dag en hou er rekening mee. Op de website van het RIVM vind je een een handig overzicht van de zonkracht per dag: link naar zonkracht per dag
Minder zonnebrand
Tomaten zijn indrukwekkende beschermers tegen de zon. Ze zijn uniek: in welke vorm je een tomaat ook eet (als pastasaus, ketchup of puree) het lycopeengehalte blijft. En het is de lycopeen die je huid beschermt, vooral in combinatie met olijfolie. Lypoceen beschermt het huidweefsel en kan zelfs het proces van rimpelvorming drastisch verminderen. Verschillende wetenschappelijke onderzoeken hebben hiervoor bewijs geleverd.
Bij een eerste onderzoek consumeerden de deelnemers dagelijks 40 gram tomatenpasta (= 16 mg lycopeen) met 10 gram olijfolie gedurende periode van 10 weken. Het gehalte lycopeen in het bloed was daarna flink toegenomen en er werd een afname gemeten van 40% van zonschade aan de huid, bijna de helft minder. Dezelfde hoeveelheid, eveneens in combinatie met olijfolie, werd voor de duur van 12 weken geconsumeerd, met hetzelfde resultaat. De conclusie was dat lycopeen zowel tegen acute als tegen lange termijn gevolgen van zonschade beschermt.
Anti-aging
Een ander onderzoek duurde eveneens drie maanden. Toen men dagelijks 55 gram tomatenpuree nuttigde, was de huid 33% beter beschermd tegen de zon. De tomatenpuree werd gecombineerd met 10 gram olijfolie, omdat deze combinatie de beschermende en herstellende eigenschappen van lycopeen versterkt, meldde de University of Manchester. De tomaat is een beter anti-aging middel dan welke commerciële crème dan ook. Het eten van 5 eetlepels tomatenpuree per dag blijkt namelijk al voor aanzienlijk minder rimpels te zorgen. Dit was het geval bij gerimpelde vrouwen op leeftijd. Het eten van lypoceen in tomaten stimuleert namelijk de aanmaak van procollageen op zo’n manier, dat dit het huidverouderingsproces daadwerkelijk omkeert, aldus onderzoeker Lesley Rhodes. Procollageen is een molecuul die de huid zijn structuur geeft. Een verlies aan procollageen leidt tot huidveroudering en verlies van elasticiteit. De schadelijke effecten van UV-straling zijn vooral te wijten aan schadelijke moleculen die de huidstructuren beschadigen. Lycopeen neutraliseert die schadelijke moleculen.
Donkere chocola
Ook wortelen, groene thee, aardbeien en donkere chocola geven bescherming tegen de schadelijke gevolgen van de zon. Groene thee bijvoorbeeld bevat catechinen. Deze antioxidanten kunnen de schadelijke effecten van UV-straling teniet doen. Geniet elke dag van een kopje thee van onbewerkte groene theebladeren en houdt je huid stralend en gezond, is het advies. Ook regelmatig wortels eten is een slim idee voor een mooie huid. De stof β-Caroteen in wortels bestrijdt de vrije radicalen – die huidveroudering aanjagen – succesvol. Deze provitamine A vermindert bovendien de door UV-straling opgewekte pijnlijke rode onderhuidse zwelling, net als lycoceen uit tomaten. Aardbeien (en andere fruitsoorten zoals ananas en papaya) bevatten veel vitamine C. Vitamine C remt de groei van kankercellen en vertraagt de vorming van rimpels. Vitamine C bestrijdt de vrije radicalen die je lichaam produceert in antwoord op schade door zonlicht. Een portie aardbeien bevat 113% van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine C. Groenten en fruit die meer bevatten zijn: paprika (157%), papaya (224%), broccoli (135%), spruitjes (129%). Ananas bevat 105% per portie. Hierna volgen de kiwi en citrusvruchten. Donkere chocolade tenslotte is niet alleen maar lekker maar bevat antioxidanten (polyfenolen) die eveneens krachtig beschermen tegen de kans op kanker en de huid minder gevoelig voor de zon maken. Dit effect doet zich al voor bij een dagelijkse inname van 20 gram, 3 maanden lang.
Overzicht voeding met veel lypoceen
Hieronder een handig overzicht van voedingsmiddelen met een hoog lypoceengehalte (*)
Hoeveelheid lycopeen per 100 gram
- Zongedroogde tomaten, 45902µg
- Tomatenpuree, 21754
- Pastasaus, 12665µg
- Tomaten-chili saus, 12819µg
- Tomatensoep, 10920µg
- Groentechips, 7248µg
- Rozenbottel, 6800μg
- Minestronesoep met tomaten, 6359μg
- Guave, 5204µg
- Watermeloen, 4532µg
- Tomaat, 3041µg
- Gekookte tomaten, 3041µg
- Blikjes tomatenpuree, 2767µg
- Papaya, 1828µg
- Sardientjes in tomatensaus, 1398µg
- Grapefruit, 1135µg
- Gazpacho gemaakt met tomaten, 915μg
- Zoete rode pepers, gekookt, 484µg
- Gedroogde kruiden en specerijen, 393µg
- Asperges, gekookt 30µg
- Kippenlever, gekookt 25µg
- Mango, 3µg
- Wortelen, 1µg
Kortom: als je deze zomer door de zon niet 'rood als een tomaat' wilt worden, eet dan vooral veel en bij voorkeur zongedroogde tomaten met een scheutje olijfolie. En zet ook in royale mate groene thee, aardbeien, wortelen en donkere chocola op je menu. De extra calorietjes van die laatstgenoemde lekkernij? Die sport je er gewoon weer af!
