Wie clean skincare googelt, komt al snel uit bij natuurlijke skincare. Terwijl het veel meer gaat over de huidgezondheid en de veiligheid van de ingrediënten. Of ze nu ‘natuurlijk’ zijn of uit een lab komen, blogt partner-expert Nicole Mohr.
Met zoveel verschillende cosmetica merken op de markt in verschillende prijsklassen kan het lastig zijn om een keuze te maken. We zoeken vandaag de dag niet langer alleen een product dat past bij ons huidtype, maar ook een product dat aan bepaalde normen en waarden voldoet met een filosofie waar we achter staan. In de cosmetica-industrie wordt hier natuurlijk maar al te graag op ingespeeld. Hoe weten we nu dat de informatie die we krijgen voorgeschoteld de juiste is, of niet weer de volgende hype?
Clean skincare
Met de opkomst van clean skincare rijst meer en meer de vraag: wat is nu daadwerkelijk clean? Er is geen eenduidige definitie voor te vinden. Het kan zowel het vermijden van bepaalde ingrediënten zoals parabenen, sulfaten en minerale oliën betekenen, als het verduurzamen van verpakkingsmaterialen of het vermijden van 'chemische' ingrediënten. Maar hoe weten we nu wat het exact inhoudt allemaal en of wat er wordt geroepen wel wetenschappelijk onderbouwd is? Het is enorm verwarrend zo niet misleidend. Nog even en we durven helemaal niks meer op ons gezicht te smeren!
Parabenen veilig?
Parabenen zijn de meest onderzochte en meest veilig bevonden conserveringsmiddelen op de markt. Echter, vandaag de dag trekken de meeste cosmeticamerken hun handen ervan af omdat de consument ze niet langer vertrouwt. Parabenen worden vernietigd vlak nadat ze zijn aangebracht op de huid, blijkt uit verschillende studies. Andere studies die het gevaar van opname door de huid van parabenen onderzochten, hebben ook uitgewezen dat het volledig veilig is. Daarnaast – dankzij de hydrolyse van de parabenen in het menselijk organisme – kunnen ze zich niet opstapelen in de weefsels.
Wetgeving
Het gebruik van parabenen in cosmetica (en andere doeleinden) is vastgelegd onder andere in de strenge Europese wetgeving ter bescherming van de consument. De Europese Unie concludeert dat alle parabenen veilig zijn om te gebruiken in cosmetica. Dan wordt er onrust geuit dat parabenen een effect hebben op onze oestrogeenhuishouding terwijl in feite parabenen maar liefst 100.000 keer zwakker zijn dan de natuurlijke oestrogenen in ons lichaam. Dus zelfs ondanks het feit dat we veelvuldig aan parabenen worden blootgesteld via voeding, medicatie en productgebruik zal dit geen effect op onze gezondheid hebben. Het schijnt zelfs zo te zijn dat het eten van 1 stukje sashimi gedrenkt in sojasaus met wasabi (erg lekker trouwens😊) al zorgt voor meer oestrogene activiteit in ons lichaam dan een levenslang gebruik van parabenen… Zouden we dan voortaan ook geen verse sushi meer kunnen eten?
Alles met mate
De discussie over parabenen staat naar mijn idee feitelijk symbool voor waar de meeste controversie met betrekking tot cosmetische ingrediënten om draait: de dosering. Voor de meeste ingrediënten geldt dat wanneer de dosering hoog is dit schadelijk kan zijn. Zo weten we allemaal dat water drinken goed voor je is, maar probeer maar eens 8 liter water te drinken op een dag en ineens is water niet meer zo goed voor je!
Natuurlijk vs chemisch
Als je clean beauty intikt op Google krijg je eerst pagina’s vol over de link die wordt gemaakt naar natuurlijke of biologische skincare. Terwijl ik denk dat het veel belangrijker is om de boodschap te verspreiden dat clean skincare moet gaan over de gezondheid van de huid en dat de ingrediënten veilig moeten zijn voor ons lichaam. Of ze nu van natuurlijke afkomst zijn of worden geproduceerd in een lab.
Bang?
Het is belangrijk dat we niet per definitie bang zijn voor 'chemicaliën' die we op een verpakking lezen, omdat het te kort door de bocht is om te denken dat natuurlijk altijd beter is. Ook hier gaat het namelijk om de dosering. Er wordt daarbij ook gemakkelijk over het hoofd gezien dat wij als mensen zelf ook bestaan uit scheikundige verbindingen en dat al het prachtige wat de natuur ons te bieden heeft, eerst de nodige scheikundige processen moet ondergaan voordat het in onze favoriete crème zit verwerkt.
Vegan en dierproefvrij
Als groot dierenliefhebber ben ik uiteraard tegen dierproeven en gebruik van dierlijke ingrediënten in cosmetica. Nu is het zo dat dierproeven voor cosmetische producten in Nederland al sinds 1995 bij wet verboden zijn en in heel Europa sinds 2004. Nog beter nieuws is het feit dat er sinds 2013 een handelsverbod voor cosmetica waarop dierproeven zijn gedaan geldt, wat inhoudt dat we een dierproefvrije wereld tegemoet gaan. We zijn echter helaas nog niet zo ver want veel ingrediënten zijn wel op dieren getest. Onderzoek dan ook of niet alleen het product gegarandeerd dierproefvrij is, maar ook de gebruikte ingrediënten dierproefvrij zijn.
Keurmerk
Het Dierproefvrij keurmerk garandeert dit en organisaties zoals Leaping Bunny en Peta kijken hier ook sterk naar. Een opkomende trend op dit vlak is vegan cosmetica. Natuurlijk is het fantastisch om dierlijke ingrediënten te vermijden. Wat veel mensen echter niet weten is dat vegan ook inhoudt dat veelgebruikte stoffen, zoals bijenwas of honing, vermeden dienen te worden. Omdat dit hydraterende stoffen zijn, is het goed om in de gaten te houden dat de gekozen alternatieven niet andere nadelen met zich meebrengen zoals de comedogene eigenschappen van minerale oliën en andere goedkope hydraterende alternatieven.
Duurzame verpakkingsmaterialen
Waar het gaat over de verpakking denk ik dat er altijd ruimte voor verbetering is. Zo kan plasticverbruik altijd teruggebracht worden en voor recyclebare opties worden gekozen. Ook is het goed om bij karton- en papiergebruik te controleren of dit biologisch afbreekbaar is en een FSC-keurmerk heeft. Maar ook het papiergebruik kan zeker in dit digitale tijdperk toch ook grotendeels worden teruggebracht.
Microplastics en uv-filters
Omdat clean zoveel kan betekenen tot slot nog enkele controversie om over na te denken. Zo hoort clean cosmetica niet alleen veilig te zijn voor je huid en lichaam maar ook voor de wereld om ons heen. Dit omdat veel van de door ons gebruikte producten na gebruik via het afvalwater in het milieu terecht komen. Gelukkig zuiveren waterzuiveringsinstallaties een groot deel van deze stoffen die daardoor geen negatieve impact op het milieu kunnen hebben. Toch is het goed om waakzaam te zijn voor bepaalde stoffen zoals bijvoorbeeld polyethylene beads die vaak in scrubs, crèmes, lipstick of tandpasta worden gebruikt omdat deze kunnen bijdragen aan de plastic soep in oceanen en schadelijk zijn voor het waterleven. Dit laatste geldt ook voor de chemische UV-filters oxybenzone (benzofenon-3), deze stof komt niet alleen in het water als je gaat zwemmen, maar ook via het doucheputje; hiervan is bekend dat deze bijdraagt aan het verbleken van koraal en hiermee het koraalrif in gevaar brengt. Om deze reden wordt deze stof dan ook in steeds meer landen verbannen. Maar ook de minerale filters brengen mogelijke gezondheidsrisico’s met zich mee: om te voorkomen dat we eruitzien als een witte sneeuwpop wordt voor een fysische SPF vaak nanotechnologie toegepast en men is voornamelijk bezorgd over de allerkleinste deeltjes, ofwel de deeltjes kleiner dan 100 nanometer omdat men niet weet wat de lange-termijn-impact is van het passeren van de bloed-brein-barrière van deze minuscule deeltjes. Dus let bij UV-filters zoals zinkoxide en titaniumdioxide goed op dat er geen deeltjes kleiner dan 100nm worden gebruikt.
Transparantie
Ik ben ervan overtuigd dat het goed is dat we kritisch zijn, dat merken zo transparant mogelijk moeten zijn en dat ze zich moeten inzetten om producten te leveren die goed zijn voor mens & milieu. Maar laten we hierbij wel ons gezonde verstand gebruiken en ons niet gek laten maken door wat er allemaal wordt gezegd en beweerd. Stel kritische vragen en laat je leiden door goede bronnen en wetenschappelijk onderzoek. Check de claims van een merk en de ingrediënten, maar doe vooral wat goed voelt en die invulling kan voor iedereen weer heel anders zijn. Ook met de huidige consumentenvraag is het goed om jezelf te informeren zodat je afgewogen keuzes kan maken, zonder je hierbij te laten leiden door een hype. Op die manier krijgen we met z’n allen niet alleen een schonere en gezondere huid, maar ook een schonere wereld!
Nicole Mohr
Senior educator bij Dermatuer voor Dermalogica & Bio-Therapeutic.